Moncarapacho: op het eerste gezicht een dorpje waar niets te beleven of te bekijken valt. Eén keer doorheen wandelen, mooie kerk, veel vervallen huizen, kopje koffie op het centrale plein. Dan heb je het wel gezien. Dacht ik. Wij overwinteren nu voor de tweede keer in Moncarapacho en hoe langer wij er zijn, hoe meer ik er ontdek en hoe leuker ik het plaatsje vind. Het voordeel van slow traveling. Maak ook kennis met Moncarapacho.
Dit is een update van mijn artikel van februari 2020.
Inhoudsopgave
Drie kerken bij elkaar
Vanaf het terras op het centrale pleintje kijk je op de gevel van de Igreja Da Misericórdia (= Kerk van Barmhartigheid). En de lange kant van het plein wordt begrensd door de Igreja Matriz de Moncarapacho (= de moederkerk van Moncarapacho). De andere naam van deze kerk is ‘Igreja Matriz da Nossa Senhora de Graça’ (= Kerk van onze Lieve Vrouw van Genade). Ik had graag een kijkje in beide kerken willen nemen, maar ze zijn jammer genoeg dicht.
Als je de eerste keer wat drinkt op het terras spring je op het hele uur uit je stoel van schrik (en bij de 2e en volgende keren waarschijnlijk ook nog). Dan slaat de kerkklok namelijk, en hard ook. Om 12 uur ’s middags moet je dan ook even geduld hebben voor je je eventuele gesprek kunt voortzetten. En houd er rekening mee dat de klok altijd 2 keer achter elkaar de uren slaat… dus onthoud nog maar even wat langer wat je wilde zeggen.
Interieur Ermida de Santo Cristo
Vlak achter het centrale plein heb je dan nog de Ermida de Santo Cristo (= Kapel van de Heilige Christus). Die kon ik gelukkig wel van binnen bekijken. De kapel is gebouwd in de 17e eeuw en het interieur is typisch Portugees: de wanden zijn helemaal bedekt met azulejos. Heel bijzonder!
Museum van Moncarapacho
Naast de kapel van Santo Cristo staat het Museum van Moncarapacho. Met een verrassende collectie! Op de benedenverdieping gaat deze van archeologische vondsten uit de tijd van de Romeinen, Visigoten en Arabieren tot voorwerpen ‘uit grootmoeders tijd’ en alles ertussenin. Samen geven ze een beeld van de geschiedenis van Moncarapacho door de eeuwen heen. Wij werden rondgeleid door een vrouw die nauwelijks Engels sprak, maar met geduld en wederzijdse goede wil begrepen we uiteindelijk alles wat ze vertelde en haar uitleg maakte het bezoek extra de moeite waard.
Napolitaanse kerststal
Op de bovenverdieping van het museum is een expositie van religieuze beelden en gewaden uit de 17e en 18e eeuw. Én het topstuk van het museum: een 18e-eeuwse Napolitaanse kerststal. Eén van de oudste van Europa. Met levensechte figuren van herders en koningen, maar ook van ‘gewone’ mensen in alledaagse scenes. Grappig is dat alle figuren kleren dragen uit de periode waarin ze gemaakt zijn. Alleen al voor deze bezienswaardigheid moet je wat mij betreft Moncarapacho bezoeken!
Aardewerk uit Moncarapacho
Aan de rand van het centrum van Moncarapacho vind je Olaria (= aardewerk) Irmãos Eugénio, oftewel de pottenbakkerij van Irmãos Eugénio. Het is een grote winkel met achterin de zaak een werkplaats. Als je geluk hebt, staat de deur open en kun je de familie aan het werk zien bij het bakken en decoreren van allerlei soorten aardewerk.
Familiebedrijf
João Deus – de vader van Irmãos – opende de pottenbakkerij 1953. Hij keek als kind al enthousiast naar zijn opa, zijn vader en zijn ooms terwijl ze hun traditionele ambacht van pottenbakker uitoefenden. Op zijn beurt bracht hij zijn passie over op zijn kinderen. In het begin maakten ze alleen kleine gebruiksvoorwerpen, zoals schalen, borden en bekers. Maar later – en nu nog – ook grotere stukken, zoals de traditionele schoorstenen van de Algarve.
Uitgebreid assortiment
In 1971 emigreerde João Deus vanwege de moeilijke omstandigheden in Portugal noodgedwongen naar Frankrijk. Daar kreeg hij gelukkig de kans om ook in een pottenbakkerij te werken. Hij leerde er nieuwe technieken die hij meenam toen hij in 1978 naar Moncarapacho terugkwam. Sinds die tijd werken zijn kinderen mee. Het assortiment is inmiddels enorm uitgebreid, met beeldjes, huisnummers, tuinornamenten, kerstversiering enzovoort, enzovoort. En je kunt er ook aardewerk in opdracht laten maken.
De huizen van Moncarapacho
Schoorstenen en daklijsten
Pas na het lezen van het blogartikel Lijstgevels in de Algarve begon ik in Moncarapacho omhoog te kijken. Iets wat je natuurlijk in alle dorpen en steden die je bezoekt moet doen! En ja hoor, ook hier in Moncarapacho hebben de huizen de meest bijzondere daklijsten! Naast natuurlijk de karakteristieke schoorstenen die je overal in de Algarve ziet. [Lees verder onder de foto’s]
Deurknoppen
In Moncarapacho en de omringende dorpen en steden zie je op heel veel voordeuren deurkloppers in de vorm van handjes. Typisch Portugees dus, denk je dan… maar ze komen uit Frankrijk. Ze werden daar in de 19e eeuw gemaakt en zijn als een elegante Franse accessoire heel populair geworden in Portugal en Spanje.
Azulejos
Portugal staat bekend om zijn azulejos, oftewel wandtegels. Ook in Moncarapacho zijn huizen die aan de buitenkant helemaal bedekt zijn met tegels. En je ziet veel tegeltableaus op de gevels, de meeste met een religieus tafereel. [Lees verder onder de foto’s]
De markten van Moncarapacho
Elke eerste zondag van de maand is er een grote markt in Moncarapacho. Met kleren, verse groenten en fruit, ambachtelijke producten en specialiteiten van de streek, maar ook kippen, duiven, papegaaien en parkieten, en met de nodige eetstalletjes met terrasjes.
In augustus is er een grotere landbouwmarkt die vier dagen duurt. Met muziek, lokale gerechten en dans.
En er is ook een dagelijkse markt in de markthal die wat verscholen achter twee lokale cafeetjes staat. Hier kopen de dorpsbewoners hun verse groenten en vis, en kletsen even bij met een kopje koffie.
Grote en kleine winkels
Moncarapacho heeft 3 moderne supermarkten, waarvan één hele grote. Je hoeft dus niet naar de stad voor je boodschappen. Maar daarnaast zijn er ook allerlei kleine winkeltjes. Die zijn natuurlijk veel leuker. Zoals de mini-supermarkt Loja Fresca (= verswinkel) en het piepkleine handwerkwinkeltje op het plein. De ijzerhandel waar je spijkers, schroeven en ringetjes per stuk kunt kopen. En de Loja da Inês en de ABC (de Chinese winkel), waar je álles kunt kopen, van plastic emmers tot telefoonsnoertjes, van bh’s tot breigaren en van hondenriemen tot douchegordijnen. En nog veel meer…
Carnaval
Een heel belangrijk en populair evenement in Moncarapacho is het carnavalsfeest, met de oudste traditionele optocht van de Algarve (ruim 120 jaar). Wij hopen dit nog een keer mee te maken!
Naar het strand in Fuseta
Moncarapacho ligt 7 kilometer van de zee. Met een klein halfuurtje fietsen ben je aan het strand, en bij het haventje en de vele terrasjes van het gezellige Fuseta. [Lees verder onder de foto’s]
De geschiedenis van Moncarapacho
In de streek waarin het huidige Moncarapacho ligt, leefden al mensen vanaf het neolithicum, oftewel de nieuwe steentijd. Vanaf ca. 11.000 voor Chr. Vanaf de 4e eeuw voor Chr. trokken Keltische stammen de Algarve binnen. En vanaf de 2e eeuw voor Chr. bezetten achtereenvolgens de Romeinen, de Visigoten (vanaf de 5e eeuw na Chr.) en de Arabieren (vanaf de 8e eeuw na Chr.) het gebied. Aan de architectuur van Moncarapacho en veel andere dorpen en steden in de Algarve zie je duidelijk de Arabische (Moorse) invloed.
Romeinse resten
Bij Moncarapacho kun je nog over de resten van een Romeinse weg wandelen. Een stukje van die weg loopt langs de olijfboerderij Monterosa (lees mijn blog). Vanuit Moncarapacho kom je er vanzelf als je de wandelroute ‘Roman Roads’- volgt. Deze start bij het pleintje bij de Loja Fresca in Moncarapacho. Het tegenwoordige Faro (vlakbij Moncarapacho) was een grote en belangrijke handelsstad voor de Romeinen. In Estoi – net boven Faro en 10 km ten westen van Moncarapacho – kun je de Romeinse opgraving bezoeken van Milreu – een luxe Romeinse villa met tempel.
Meer over Estoi en Milreu in mijn blog Paleis van Estoi en de ruïnes van Milreu.
Cadeau voor João Afonso van de koning
Het eerste officiële document met de naam Moncarapacho dateert uit 1368. Daarin staat dat koning Dom Fernando een wijngaard en vijgenboomgaard aan João Afonso schenkt. Op de websites waar ik dit las, staat niet wie João Afonso is, maar al googelend vond ik dat koning Dom Fernando getrouwd was met de zus van de edelman João Afonso. Het waren dus zwagers.
Autonoom dorp sinds de 15 eeuw
In de 1e helft van de 15e eeuw bouwden de bewoners van Moncarapacho de Igreja Matriz (‘Moederkerk’) en werd Moncarapacho officieel een autonoom dorp. In de 16e eeuw groeide het aantal inwoners sterk en kreeg het centrum zo’n beetje de structuur die het vandaag nog heeft. Sommige huizen hebben nog elementen uit die tijd. Maar de meeste huizen in het centrum zijn gebouwd rond 1900. En als je via de zuidkant het dorp inloopt of -rijdt, kom je door een moderne nieuwbouwwijk, die zo te zien hooguit maar een paar jaar oud is.
De authentieke Algarve
Moncarapacho is een rustig, maar heel gezellig dorp in de oostelijke Algarve. Het dorp en de streek worden niet overspoeld door toeristen. Toch zijn er genoeg campings en B&B’s in en rond het dorp. In de omgeving kun je prachtig wandelen en fietsen. En het ligt maar 7 km van zee en strand, en het natuurgebied de Ria Formosa. Dus ik zou zeggen: reis ernaartoe! 😉 (Of reis met mij mee op deze website.)
Lees ook mijn andere blogs over Moncarapacho:
- Heerlijk wandelen rond Moncarapacho
- Olijfboerderij Monterosa in de Algarve
- Moncarapacho, op de grens van litoral en barrocal
