Het historisch centrum van Olhão is niet superoud, maar wel heel pittoresk. En bovendien heel gezellig! Het heeft geen heel speciale bezienswaardigheden, maar Olhão is toch één van mijn favoriete stadjes in de Algarve! Ik vertel je er graag wat meer over.
Wij stonden in de winter van 2020/’21 drie maanden met onze camper bij Moncarapacho. En dat beviel zo goed dat we er nu (winter 2021/’22) weer staan. Moncarapacho ligt in de gemeente Olhão en vanaf onze camperplek zijn we op de fiets zó in de stad Olhão.
Inhoudsopgave
Lees ook mijn blogs over Moncarapacho.
Hoe spreek je Olhão eigenlijk uit?
Olhão rijmt op ‘miauw’. En de Portugezen spreken de ‘h’ uit als ‘j’. Olhão spreek je dus uit als: ‘Oljau’. Het duurde even voor we dit doorhadden; net als iedere Nederlander die hier voor het eerst komt, zeiden wij Olhajo. Er is trouwens een website waar je de uitspraak van heel veel woorden kunt checken. En Olhão vind je er ook: www.nl.forvo.com.
Ontdek het oude centrum van Olhão
Smalle straatjes, verborgen pleintjes: je kunt heerlijk ronddwalen in het oude centrum van Olhão. Zelf ontdek ik, telkens als ik er ben, weer andere bijzondere gevels, deuren, deurknoppen, poezen, tegeltableaus. Die móet ik dan natuurlijk wel op de foto zetten. Verdwalen is onmogelijk, want je komt altijd weer op bekend terrein; de kust of de centrale winkelstraat. En daar kun je bijkomen op één van de vele terrasjes.
Een leuke manier om het oude centrum van Olhão te ontdekken, is via de Route van de Legendes, een korte wandelroute met moderne beelden. Hier schreef ik ook een artikel over: kunstroute Caminho das Lendas. [Lees verder onder de foto’s]
Markt
Op de kade van Olhão staan twee grote markthallen; de mercado municipal (= de gemeentelijke markt). In de ene hal is een vismarkt en in de andere de groente- en fruitmarkt. Hier kun je ook kruiden, en lokale specialiteiten (bijvoorbeeld amandelspijsvormpjes, koekjes en cake) kopen. Op zaterdag is er rond de markthallen een boerenmarkt. [Lees verder onder de foto’s]
Streetart in Olhão
Langs de kust van de Algarve zijn een aantal echte toeristenoorden met hoogbouw, maar Olhão is nog ‘authentiek’, en juist daarom wel heel geliefd bij toeristen. Jammer genoeg zijn grote delen van de oude stad en ook de nieuwere deel wijken armoedig. Maar toch zijn ook die delen van de stad interessant om doorheen te dwalen, want je ziet er veel graffiti en streetart. Ik schreef er een blogartikel over.
Ria Formosa en de ilha’s
Olhão ligt in de oostelijke Algarve. De westelijke kust van de Algarve is beroemd om zijn rotsformaties en prachtige stranden. De oostelijke kust is een stuk minder spectaculair, maar toch zeker zo bijzonder. Vanaf Faro tot voorbij Tavira vormt een serie lagunes en eilanden langs de kustlijn namelijk het natuurpark Ria Formosa.
Vanaf Olhão kun je boottochtjes door de Ria Formosa maken en/of oversteken naar de langgerekte eilanden (eigenlijk een soort zandbanken) voor de kust, de ilha’s. Olhão heeft zelf geen strand, maar de eilanden wel. Informatie over de veerboten en taxiboten naar de eilanden vind je hier: Ferry Boat from Olhão to Armona, Culatra and Farol.
Lees mijn artikel over de Ria Formosa
Lees mijn artikel over Ilha de Culatra
De geschiedenis van Olhão
Van vissershutjes naar mooie huizen
Zoals ik al schreef: Olhão is niet zo oud. Aan het einde van de 18e eeuw was Olhão niet meer dan een verzameling vissershutjes op het strand. Dat veranderde tijdens de belegeringen van Cadiz en Gibraltar. De vissers boden namelijk heel slim hun diensten aan de belegeraars én de belegerden. Ze verdienden hier goud geld mee en bouwden daar mooie huizen mee. Die gaven ze een luxe uitstraling door de muren wit te kalken en ze met blauwe en gele strepen te decoreren.
Cidade Cubista
De architectuurstijl van de huizen die de rijk geworden vissers bouwden, doet denken aan die van de witte dorpjes in Noord-Afrika. De witte, vierkante huizen met platte daken en een buitentrap zijn typisch Moors. Vanwege die vierkante huizen gaf een schrijver Olhão in 1921 de bijnaam ‘Vila Cubista’ (= kubistisch dorp). Tegenwoordig heeft Olhão nog steeds de bijnaam Cidade Cubista (= kubistische stad).
Stadsrechten na heldendaad
Na een heldendaad van 17 vissers uit het dorp gaf koning João VI van Portugal Olhão stadsrechten. Tijdens de Guerra Peninsular* (= oorlog van het schiereiland), in het begin van de 19e eeuw, staken de vissers de Atlantische oceaan over, helemaal naar Brazilië. In een klein bootje, zonder kaarten of navigatie-instrumenten. Ze waagden de oversteek om hun koning, die daar in ballingschap leefde, te vertellen dat de Franse troepen uit Portugal waren verdreven. Aan de kade van Olhão ligt een replica van het bootje: Bom Sucesso. ’s Avonds is de Bom Sucesso mooi verlicht.
*Een andere naam van de Guerra Peninsular is Spaanse onafhankelijkheidsoorlog.
Visserij en visconservenindustrie
De inwoners van Olhão verdienden hun geld met het vissen op tonijn en sardines, en vanaf de 2e helft van de 19e eeuw met de visconservenindustrie. Tot de jaren ’60 van de vorige eeuw. Mensen aten steeds minder sardientjes en de concurrentie van ontwikkelingslanden werd steeds groter. Dit betekende het eind van de bloei van de visconservenindustrie en daarmee van de welvaart van Olhão.
In het oude centrum is een openluchtexpositie aan de geschiedenis van de visserij en de visconservenindustrie gewijd. Met bijzondere murals rond het plein Largo da Fábrica Velha, waarover je meer leest in mijn blog Streetart in Olhão (link hierboven). En sinds kort is er een openluchtexpositie over de visconservenindustrie.
Opkomst toerisme
Olhão is nog steeds een vissersstadje. Maar het stadje leeft ook van het toerisme. De belangen botsten aan het eind van de vorige eeuw. De visserij verontreinigde de kustlijn en was hinderlijk voor vakantiegangers. Bovendien was er in de haven van Olhão te weinig ruimte voor de vloot van 320 vissersvaartuigen én de vele pleziervaartuigen van de vakantiegangers. Daarom werd er aan het begin van deze eeuw een aparte vissershaven gebouwd. Inmiddels is de vissershaven de belangrijkste van de Algarve. Zowel wat betreft de hoeveelheid vis die er verkocht wordt als de opbrengst ervan.
Kersttijd in Olhão
Tip: bezoek Olhão in de weken voor kerst eens in het donker. Net als veel plaatsen in de Algarve is Olhão dan sfeervol verlicht. [Einde tekst]
