Het verhaal van Suzi

Voor Suzi Dickinson, die haar hele leven al worstelt met depressies, is zingen de belangrijkste manier om haar demonen te overwinnen. Ze woont na een lange carrière als jazz-zangeres in Maldon. Wij leren haar kennen als vriendelijke, vrolijke vrouw met een enorm gevoel voor humor. Maar we zien ook haar somberheid en frustratie. Ze wil optreden, erkend worden en vooral: ertoe doen! En dat lukt nu niet. Ze is 74 jaar; veel te jong om achter de geraniums te verdwijnen. Ze probeert niet bij de pakken neer te zitten, maar dat is moeilijk, want pech achtervolgt haar de laatste tijd.

The Great Stupa

We hebben al een paar keer leuk contact gehad in de pub en bij haar thuis als ze op een ochtend aan de deur van ons bungalowtje klopt, draaiend aan een gebedsmolentje: “Ik ga naar de Aldi in Bendigo. Gaan jullie mee? Dan laat ik jullie de stoepa zien die daar in de buurt gebouwd wordt.”

Suzi Dickinson voelt zich sterk verbonden met de boeddhistische leer en Tibet. Bij Bendigo wordt The Great Stupa – de grootste stoepa van de Westerse wereld – gebouwd. Met relieken van een aantal belangrijke Tibetaanse, boeddhistische heiligen.

Gebed om verlichting

Suzi heeft meegeholpen aan de bouw; ze heeft thuis op haar keukentafel de decoraties geschilderd van één van de boeddha-beelden in de grote hal van de stoepa. En nu wil ze van betekenis zijn door geld voor de Tibetaanse zaak te doneren. Bij de stoepa hoor ik haar om verlichting bidden. Ik snap het wel: haar frustratie frustreert haar. Ze wil kalm en positief zijn, en dat lukt haar niet.

De monnik die ons rondleidt in de stoepa heeft hier ook last van, maar dan om precies omgekeerde redenen. Hij is zo enthousiast dat hij een paar keer zegt: “Als boeddhist moet ik natuurlijk heel kalm en beheerst zijn, maar eigenlijk wil ik als een klein jochie rondspringen van opwinding.” (Volgens mij vindt de Dalai Lama dat vast geen probleem.)

[Lees onder de foto’s verder.]

De Tibetaanse zaak

Suzi probeert op allerlei manieren geld in te zamelen voor de International Campaign for Tibet. Ze wil optredens organiseren, heeft productiemaatschappijen benaderd met een voorstel voor een documentaire over haar leven en kocht vorig jaar zelfs een eetcafé om de verdiensten te doneren.

Maar zoals ik zei, het zit allemaal tegen. En nu heeft ze mij gevraagd om een artikel over haar te schrijven. In de hoop dat dat geld oplevert voor Tibet. Dat doe ik natuurlijk graag, al heb ik haar gewaarschuwd dat de artikelen die ik tot nu toe als startend freelancer schreef nog geen inkomsten opleverden.

‘Fire Willing’

In Australië zijn alle afspraken fire willing; ‘als het lukt ivm de branden’. De bevriende musici die Suzi Dickinson bij haar optredens voor het goede doel zouden kunnen begeleiden, wonen in door vuur bedreigde gebieden en kunnen niet reizen.

Zelf is Suzi er trouwens van overtuigd dat de branden ook Maldon zullen bereiken. Zij heeft haar belangrijkste spullen in haar auto liggen, omdat ze bang is dat ze die niet op tijd bij elkaar kan vergaren als ze voor het vuur moet vluchten. Ze laat ze aan ons zien: de beeldhouwkunst van haar vader, een paar rieten mandjes die haar moeder geweven heeft, nadat ze op hoge leeftijd blind werd, haar laptop en een plakboek over haar zangcarrière, vol foto’s, knipsels en dank- en complimentenbrieven.

‘Daar zou je meer mee moeten doen’

In Maldon weten de mensen niet dat Suzi professioneel zangeres is. “Ik zou bij de open mic-avonden in de lokale kroegen kunnen optreden. Niet voor geld, maar omdat ik graag weer voor publiek wil zingen. Maar ik weet al wat de reacties zijn: ‘Wow Suzi, wat kun jij mooi zingen, daar zou je meer mee moeten doen…’”

Restaurant voor het goede doel

De aankoop van het eetcafé was geen succes. Vier dagen na de opening raapte ze gehaast iets van de grond en botste bij het overeind komen keihard tegen een lage balk. Met als gevolg een zware hersenschudding. Daardoor was ze gedwongen het café te sluiten voor het goed en wel geopend was. Geen geld voor Tibet dus en tot de dag van vandaag een hoop gedoe…

Posttraumatisch-stresssyndroom

Tijdens haar hele leven wisselen periodes van zware depressie en angstaanvallen zich af met periodes waarin ze alles aankan. Ze kreeg de diagnose bipolair. Pas na jaren therapie, opnames in psychiatrische instellingen en zelfs een behandeling met elektroschokken stelde een psychiater vast dat zij geen bipolaire stoornis heeft, maar lijdt aan posttraumatisch-stresssyndroom. Vanwege meerdere trauma’s. Door gebeurtenissen die haar niet direct zijn overkomen, maar indirect wel een levensbepalende impact op haar hebben.

Trauma’s

Eén van die trauma’s is, dat zij niet geboren had mogen worden en dat altijd gevoeld heeft. Zij werd daarin bevestigd toen haar moeder op haar sterfbed vertelde dat zij op haar 42^ste ongewild zwanger van Suzi raakte, nadat haar man haar verkracht had. Suzi benadrukt dat haar moeder haar liefdevol heeft opgevoed en dat zij een heel goede band hadden, maar dat zij zich ondanks dat altijd heel onzeker heeft gevoeld. Haar vader heeft ze nauwelijks gekend. Toen Suzi 4 jaar was, verliet haar moeder haar vader en zij was pas 6 toen hij overleed.

Haar vader was een ANZAC in de Eerste Wereldoorlog. (ANZAC is het Australian and New Zealand Army Corps.) Hij vocht als 17-jarige o.a. in de Slag bij Gallipoli waar aan Turkse en Geallieerde zijde enorme aantallen slachtoffers vielen. Hij maakte daar onbeschrijfelijke gruwelijkheden mee en was een gebroken man toen hij in Australië terugkeerde. Suzi: “Ik ben ervan overtuigd dat de mentale hel waar hij doorheen ging een grote weerslag op mij heeft gehad.”

Het bijzondere levensverhaal van Suzi Dickinson

In het plakboek lees ik de antwoorden van de productiemaatschappijen op haar voorstel om een documentaire over haar en haar familie te maken. Allemaal positief geformuleerde, bemoedigende afwijzingen. ‘Gebrek aan fondsen.’, ‘Voor dit soort projecten moet je helaas niet bij ons zijn; probeer het eens bij die en die maatschappij.’ ‘Veel succes!’ Haar bijzondere levensverhaal is anders interessant genoeg:

Artistieke familie

Haar moeder Ula Reid was pianiste; zij speelde in het begin van de vorige eeuw de geïmproviseerde sfeermuziek bij stomme films. Haar vader George (‘Dickie’) Dickinson trad in die tijd op als variété-artiest (vaudeville) in Melbourne en werd later theaterdirecteur. Daarnaast was hij beeldhouwer en tekenaar; hij tekende politieke cartoons voor de krant. Ook werkte hij mee aan de eerste films van Australië.

Zijn zus Maggie Dickinson – Suzi’s tante dus – was een beroemde danseres. Haar danscarrière duurde van 1910 tot ca. 1930. Op internet ontdek ik dat de mensen in die tijd ook al smulden van een liefdesschandaal.

Theater in gesmokkeld

Suzi Dickinson zingt haar hele leven al. Als kleuter sleepte ze een draagbare platenspeler mee naar school om muziek te draaien als ze optrad voor haar vriendjes. Haar moeder wilde haar het liefst zo ver mogelijk weghouden van de theaterwereld. Maar op haar 15^e smokkelden ouders van een schoolvriend haar het theater in.

Daar liep ze linea recta naar de bandleider en vroeg of ze mee mocht zingen. En dat mocht. Achteraf realiseerde ze zich pas hoe bijzonder dat was, want zoiets was echt niet gebruikelijk. Toen ze er eenmaal aan geproefd had, wist ze het zeker. Dit zou ze de rest van haar leven doen.

Loopbaan als jazz-zangeres

Sinds 1963 is Suzi professioneel zangeres. Ze klom op van optredens in het plaatselijke clubgebouw, via gigs in restaurants naar contracten als residency (= vaste artiest) van een aantal Melbournse hotels. Zo trad ze op in Hotel Australia, het Chevron hotel en de Ritz, begeleid door verschillende jazz-combo’s.

Met collega-musici opende ze een restaurant op vliegveld Melbourne Tullamarine. Ze bleven er een jaar en genoten van het optreden voor internationaal publiek en van het uitzicht op de vliegtuigen die ’s nachts landden.

Uitstapje naar rock & roll

Met de komst van discotheken in Melbourne, eind 60’er jaren, verdwenen de podia en dansvloeren uit hotels. Daarom stapte Suzi tijdelijk over van jazz naar rock & roll. Ze deed backing vocals, zong radio-commercials in en werd zangeres van een rhythm & blues-band. Ook zong ze in 1972 in de musical Jesus Christ Superstar in Sydney.

Daarna nam ze – in ‘Janis Joplin’-stijl – de Greyhound Bus (= langeafstandslijnbus) naar Perth, West-Australië. Als zangeres in een rockband reisde ze vervolgens de hele westkust af.

Bebop jazz

Terug in Melbourne zong ze een tijd in ‘Les Swinges Modern’, een 12-koppige Django Reinhard-achtige band. In 1977 werd ze lid van de Bopbenders, maandenlang de vaste act in deGrain Store Tavern, een indertijd bekende kroeg in Melbourne. Ontelbare bandjes, concerten, peace rally’s, benefietoptredens, bruiloften en zelfs een optreden voor de minister-president later belandde ze in de 80’er jaren. Daarin trad ze vooral op festivals op. Hoogtepunt was voor haar een optreden met een paar grote namen in de Australische jazzgeschiedenis. Ook trad ze een aantal jaren op bij Jazz After Dark met het Chamber Jazz Trio, in het Melbourne Arts Centre.

‘Vocal Chords & Shoestrings’

In 1993 verhuisde ze naar Centraal Victoria, waar ze nu nog woont. Zoals wij ook gemerkt hebben, houden de mensen in deze streek vooral van rhythm & blues, rock & roll, country & western en folk, maar het lukte Suzi om mensen kennis te laten maken met de jazz-klanken waar zij zelf zo van houdt, doordat bevriende musici haar bezochten om samen muziek te maken.

In 1997 bracht zij met eigen middelen een cd uit: ‘On Vocal Chords & Shoestrings’. De veelzijdigheid van haar stem is verrassend. Vaak begint ze een muzikale zin met een dunne stem om te eindigen met een krachtig geluid vol (beheerst) vibrato. De ene keer zingt ze heel liefelijk en dan weer emotioneel schreeuwend. Ze kan lekker skatten. En als ze een verhaaltje ‘spreekzingt’ schuif ik naar het puntje van mijn stoel om maar niets te missen van alle afwisselingen in het geluid en de melodie van haar stem.

Golfbeweging

Door alle tegenslagen van het afgelopen jaar voelt het leven voor Suzi op dit moment als een neerwaartse spiraal. Ik hoop dat het zich op het dieptepunt van een golf bevindt en dat het snel weer beter met haar gaat!

Erkenning

Misschien inspireert mijn blogbericht je om de Tibetaanse zaak met een donatie te steunen. Ook als je dat niet doet, waardeert Suzi het enorm dat je haar verhaal leest. Zij hoopt dat het de bewustwording rond psychiatrische aandoeningen vergroot en stigma’s vermindert. En voor haar persoonlijk geeft het haar de erkenning dat ze ‘ertoe doet’. Voel je niet verplicht (!), maar reacties onder dit artikel stellen Suzi en ik op prijs.

Lees ook mijn berichten Zomaar een ontmoeting in Maldon en Reizen is een mindset.

BRONNEN

Voor bovenstaand artikel gebruikte ik als bronnen – naast natuurlijk wat zij mij zelf allemaal vertelde – een interview met Suzi door een musicus/journalist en een door haar zelfgeschreven tekst, beide van 10 jaar geleden. En ik struinde internet af voor achtergrondinformatie. (Bijvoorbeeld over wanneer de eerste discotheken in Melbourne openden en of de Grain Store nog bestaat). Over haarzelf en haar moeder is niet of nauwelijks iets te vinden, over haar vader als theaterdirecteur alleen hier en daar een paar bijzinnen in een historisch archief en een piepklein historisch krantenberichtje, en over haar beroemde tante Maggie twee biografieën (waar ik hierboven naar link).

Verwarrend is dat er nóg een (in de media bekendere) zangeres Suzie Dickinson is die voor haar dood, vorig jaar, ongeveer een blok van Suzi vandaan woonde. Suzi heette eerst ook Suzie, maar heeft in een vergeefse poging om de verwarring te verminderen een ‘e’ van haar naam afgehaald. Vrij veel mensen hebben bij een concert van Suzie gezeten, verbaasd om country & western te horen of bij Suzi, verbaasd om jazz te horen.

This entry was posted in Australië, Persoonlijk

• Australië
• Persoonlijk